Zachowek jest uprawnieniem mającym na celu ochronę spadkobierców ustawowych. Może należeć się zarówno, gdy jest testament, jak i wtedy, gdy następuje dziedziczenie ustawowe. Pokrzywdzeni spadkobiercy, których spadkodawca pozbawił należnych praw do spadku, mają prawo do zachowku. Uprawnienie posiada najbliższa rodzina spadkodawcy, która została pominięta w testamencie lub w darowiznach zrealizowanych przed śmiercią spadkodawcy.
Co to jest zachowek?
Instytucja zachowku chroni interesy osób najbliższych dla spadkodawcy. Zachowek to określony kwotowo ułamek udziału spadkowego.
Do osób uprawnionych do zachowku należą zstępni spadkodawcy (dzieci, wnuki, prawnuki) i małżonek. W sytuacji braku zstępnych prawo do zachowku przysługuje małżonkowi i rodzicom. Roszczenie o zachowek nie przysługuje rodzeństwu spadkodawcy i dalszym krewnym. Z roszczeniem o zachowek nie mogą wystąpić osoby:
- osoby wydziedziczone w testamencie,
- uznane za niegodne dziedziczenia,
- które odrzuciły spadek,
- które zawarły ze spadkodawcą umowę o zrzeczeniu się dziedziczenia.
Roszczenie o zachowek nie przysługuje również:
- małżonkowi, przeciwko któremu spadkodawca wystąpił przed śmiercią o rozwód lub separację z jego winy,
- małżonkowi pozostającemu ze spadkodawcą w separacji.
Jak uzyskać zachowek – wezwanie do zapłaty
Wezwanie do zapłaty zachowku jest pierwszą czynnością, jaką należy podjąć wobec dłużnika. Do zapłaty zachowku zobowiązani są spadkobiercy, którzy odziedziczyli spadek. W drugiej kolejności zapłaty można domagać się od osób, na których rzecz spadkodawca poczynił darowizny.
Treść wezwania do zapłaty zachowku powinna zawierać:
- wyjaśnienie, dlaczego zachowek przysługuje,
- satysfakcjonującą kwotę zachowku,
- termin zapłaty,
- sposób zapłaty (zwykle numer rachunku bankowego).