Coraz popularniejszym rozwiązaniem w zakresie opieki nad dzieckiem po rozpadzie związku rodziców jest opieka naprzemienna. Wspólne wykonywanie władzy rodzicielskiej w praktyce polega na naprzemiennym i równym dzieleniu czasu. Dziecko mieszka na zmianę – z jednym i z drugim rodzicem. Kodeks rodzinny i opiekuńczy dopuszcza taką formę opieki w Polsce. Warunkiem jest jednak porozumienie rodziców w tym zakresie.
Wspólna władza rodzicielska
Jeszcze do niedawna polski stan prawny przewidywał wyłącznie jedno rozwiązanie w zakresie opieki nad dzieckiem po rozwodzie rodziców. Sąd podejmował decyzję, któremu z rodziców powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej, a któremu władzę ograniczoną, zwykle do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka. Choć przepisy nadal pozwalają na takie rozwiązanie, umożliwiają w razie porozumienia rodziców na tej płaszczyźnie wykonywać władzę rodzicielską wspólnie. Aby Sąd mógł ustanowić opiekę naprzemienną, rodzice muszą przedstawić plan wychowawczy. Jest to porozumienie, które bardzo często przygotowuje się z pomocą profesjonalnego mediatora.
Plan wychowawczy
W planie wychowawczym, czy też porozumieniu wychowawczym, powinny znaleźć się wszystkie możliwe szczegółowe postanowienia i zasady dotyczące wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem. Opieka naprzemienna w miarę możliwości powinna być orzeczona także po wysłuchaniu dziecka. Mowa tu o starszych dzieciach, które rozumieją, na czym polega okresowe mieszkanie i każdego z rodziców. Porozumienie wychowawcze powinno składać się z kilku części dotyczących kontaktów, szkoły, zdrowia i finansów.
Co dokładnie warto uwzględnić w porozumieniu? Warte określenia jest, z którym z rodziców dziecko będzie przebywało na co dzień. W praktyce choćby ze względu na obowiązki, takie jak praca i szkoła, trudne może okazać się mieszkanie dziecka po równo u każdego z rodziców. W planie wychowawczym warto uwzględnić, w jaki sposób dziecko będzie spędzało wakacje i ferie i jakie są zasady wyjazdu z dzieckiem za granicę. Kolejną istotną kwestią są zasady dotyczące metod i sposobów leczenia dziecka, jak również ich finansowania. Podpisane porozumienie w praktyce nie musi oznaczać sztywnego trzymania się każdej z zasad. Jeśli rozwiedzeni małżonkowie bez dochodzą do porozumienia na każdej z wcześniej ściśle określonych zasadami płaszczyzn, nie istnieje potrzeba przedstawiania Sądowi nowego planu wychowawczego. Najważniejsze jest to, aby plan wychowawczy był zgodny z dobrem dziecka.