Gdy partner lub była żona nie chcą łożyć na byłe dzieci, pojawia się pytanie o to, w jaki sposób skutecznie dochodzić roszczeń. Ponieważ w pozwie składanym do sądu konieczne jest wskazanie wysokości alimentów, niezbędne jest wcześniejsze określenie potrzeb dziecka. W jaki sposób to zrobić?
Obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu środków utrzymania osobom, które nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. Mowa o konieczności zapewnienia osobie uprawnionej mieszkania, wyżywienia, leków czy opieki w chorobie. W przypadku rodziców obowiązek ten jest rozszerzany o środki wychowania. Dodatkowo mają oni obowiązek dostarczać dziecku środków potrzebnych mu do rozwoju umysłowego i kulturalnego. Ponieważ sąd przyznaje alimenty stosownie do potrzeb konkretnego dziecka, niezbędne jest ich wskazanie w pozwie. Równie ważne są możliwości zarobkowe pozwanego (np. ojca). Konieczne jest przy tym podkreślenie, że chodzi o możliwości zarobkowe, nie zaś faktycznie uzyskiwane dochody. Przykładowo osoba bezrobotna posiadająca zawód i możliwości zarobkowania, nie będzie mogła uniknąć obowiązku alimentacyjnego przez wskazanie, że aktualnie nie osiąga ona dochodów. Z tego wpisu dowiesz się, w jaki sposób określić kwotę alimentów na swoje dziecko.
Co w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym?
Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka uregulowany został w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Starając się o alimenty warto wiedzieć, w jaki sposób tę kwestię reguluje ustawodawca. Otóż, zgodnie z art. 135 § 1: „Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego”. Czym są wspomniane wyżej „usprawiedliwione potrzeby uprawnionego”? Pojęcie to jest nieostre, w związku z czym śmiało można powiedzieć, że osoby starające się w imieniu małoletnich o przyznanie świadczenia alimentacyjnego mogą zawrzeć tam zarówno koszty wyżywienia, nauki, jak i np. koszty związane z hobby dziecka. Jednocześnie warto wiedzieć, że alimenty przeznaczone są zawsze na bieżące potrzeby małoletniego. W praktyce zatem nie mogą one uwzględniać np. kosztów nauki w przyszłości.
Przyda się kalkulator
Pytanie, w jaki sposób obliczyć wysokość alimentów budzi wiele emocji. Pozwany ma prawo podważyć wskazaną w pozwie kwotę, sąd zaś – rozstrzygając spór – powinien kierować się nie przepisami, lecz także dobrem dziecka. Ponieważ jednak pojęcia w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (jak wspomniano wyżej) są nieostre, zagadnienie obliczania wysokości świadczenia alimentacyjnego jest złożone. Pomóc mogą specjalne arkusze kalkulacyjne. Bardzo rozbudowany znaleźć można pod adresem: http://www.adwokat-jaskula.pl/!kalkulator/. Autorzy postawili na stworzenie takich kalkulatorów, które pomogą rodzicom obliczyć wydatki na dzieci w różnym wieku. Na stronie znaleźć można specjalny arkusz stworzony z myślą o niemowlętach, dzieciach w wieku przedszkolnym i młodzieży w wieku gimnazjalnym. Po wpisaniu kwot, arkusz można wydrukować i może być on załącznikiem do składanego pozwu.
Mniej rozbudowaną wersję kalkulatora znaleźć można pod adresem: http://www.mojrozwod.pl/kalkulator-alimentow.html. Ten kalkulator, jak wspomniano, jest uproszczony, niemniej jednak pozwala na wstępne oszacowanie miesięcznego kosztu utrzymania dziecka. Jako rodzic powinieneś mieć bowiem świadomość, że w pozwie – poza kwotą, którą otrzymałeś w wyniku posłużenia się kalkulatorem – możesz wpisać również inne koszty związane z utrzymaniem i wychowaniem dziecka, które nie zostały w nim przewidziane.
Rachunki są ważne
Uzasadnienie podanej w pozwie kwoty jest bardzo ważne. Obliczając miesięczny koszt utrzymania dziecka, niezbędne jest wzięcie pod uwagę tzw. kosztów rocznych, czyli cen ubrań sezonowych czy wakacji. Ponadto, należy wyliczyć również miesięczny koszt zakupu żywności, środków czystości czy pomocy szkolnych. Jeżeli dziecko np. słabo się uczy i potrzebuje pomocy korepetytora, to również ten koszt należy potraktować jako usprawiedliwioną potrzebę dziecka. Jednocześnie osoba wnosząca o ustalenie obowiązku alimentacyjnego, powinna pamiętać o konieczności przedstawienia rachunków lub faktur. Udowodnienia wskazanej kwoty można bowiem dokonać nie tylko korzystając z kalkulatora, lecz także przedstawiając właśnie dokumenty potwierdzające ponoszone koszty. Mogą być to paragony ze sklepów, faktury za leki czy korepetycje.
Nie tylko dla rodziców
Wykorzystanie wydruku z kalkulatora pomaga zarówno osobie składającej pozew (dokładnie motywuje ona kwotę, o jaką wnosi), jak i sądowi. Trzeba pamiętać, że ten będzie chciał dokładnie przeanalizować sytuację dziecka i jego potrzeby. Dokładna rozpiska to znak, że strona podeszła do zadania wyliczenia świadczenia alimentacyjnego skrupulatnie i rzetelnie. Z drugiej strony, o czym również trzeba pamiętać, sąd nie zawsze musi przychylić się do kwoty wskazanej w pozwie, gdyż może uznać, że np. jest ona zbyt wysoka. Z tego względu w praktyce spotkać można się z zawyżaniem kwoty świadczenia alimentacyjnego w pozwie. Takie działanie wydaje się jednak bezzasadne wówczas, gdy suma wskazana w dokumentach przesłanych do sądu zostanie solidnie umotywowana.
Możliwości pozwanego
Szacując potrzeby dziecka nie można zapomnieć o możliwościach ojca lub matki dziecka – osoby, która ma na nie łożyć. Sąd może, ale nie musi brać pod uwagę aktualnych zarobków pozwanego czy pozwanej. W sytuacji, gdy np. były partner lub partnerka posiadają zawód umożliwiający zarabianie znacznie większych pieniędzy niż aktualnie, bardzo prawdopodobnym jest, że sąd przychyli się do wniosku powodu lub powódki. Dzieje się tak dlatego, że – jak wskazano na początku artykułu – sąd bierze pod uwagę zawsze możliwości pozwanego, nie zaś faktycznie uzyskiwane przez niego dochody.