Zeznania świadków mogą stanowić jedne z najważniejszych dowodów w toku postępowania administracyjnego. Są jednak okoliczności oraz sytuacje, w których świadek ma prawo odmówić odpowiedzi na pytanie albo całkowicie odmówić składania zeznań, lub też… nie może zostać świadkiem.
Dowodem w sprawie może być wszystko, co przyczyni się do jej wyjaśnienia, ale pod jednym warunkiem: nie może być to niezgodne z prawem. Mówi o tym art. 75 Kodeksu postępowania administracyjnego. Jednak niezgodność z prawem nie jest jedynym ograniczeniem jeśli chodzi o dopuszczalność dowodu. Bardzo istotnym obostrzeniem są przeciwwskazania do bycia świadkiem lub możliwość odmowy składania zeznań.
Istnieją osoby, które nie mogą pełnić roli świadków. Nawet gdyby zostały przesłuchane, ich zeznania nie mogłyby zostać zaprotokołowane, ani brane pod uwagę przy podejmowaniu lub uzasadnianiu decyzji. Dotyczy to osób niewidomych, niesłyszących tj. niezdolnych do postrzegania lub komunikowania swoich spostrzeżeń, a także duchownych, których obowiązuje tajemnica spowiedzi oraz osób zobowiązanych do zachowania tajemnicy państwowej na okoliczność objętą tą tajemnicą, chyba że zostaną zwolnione od jej zachowania.
Są też osoby, które mogą zeznawać, ale ze względu na stopień pokrewieństwa mają prawo odmówić składania zeznań. Dotyczy to małżonka strony (również po ustaniu małżeństwa), jej rodzeństwa i powinowatych pierwszego stopnia, czyli teściów lub teściowych oraz zięciów lub synowych. Obejmuje też wstępnych, czyli rodziców, dziadków i pradziadków oraz zstępnych, czyli dzieci, wnuków, prawnuków. Składania zeznań może odmówić także osoba będąca ze stroną w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli, nawet gdy ta nie jest już obecnie sprawowana.
Każdy świadek może odmówić odpowiedzi na pytanie w przypadku, gdy ta odpowiedź mogłaby narazić jego lub jego bliskich na odpowiedzialność karną, hańbę, bezpośrednią szkodę majątkową lub spowodować naruszenie obowiązku zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej.
Źródło: wieszjak.pl