Zarówno powód jak i pozwany mają obowiązek udowodnienia swoich racji przed sądem. Przedstawiony materiał dowodowy ma istotne znaczenie dla każdej ze stron. Dowody w sprawie to dokumenty, zeznania świadków, badanie materiału biologicznego, oględziny, opinia biegłego, fotografie. W sprawach cywilnych coraz częściej wykorzystuje się wydruki z komputerów, billingi rozmów, a nawet nagrania z dyktafonów.
Podstawowy dowód w sprawie cywilnej – dokumenty
Wyróżnia się dwa rodzaje dokumentów: urzędowe i prywatne. Urzędowe dokumenty sporządza organ państwowy np. orzeczenia sądowe, decyzje administracyjne. Drugi rodzaj dokumentów prywatnych to w szczególności faktury, umowy, wezwania do zapłaty itp.
Zeznania świadków
Drugi rodzaj powszechnych dowodów w toku postępowaniu cywilnym to zeznania świadków. Strona powołująca się na dowód ze świadków obowiązana jest dokładnie oznaczyć fakty, które mają być zeznaniami poszczególnych świadków stwierdzone, i wskazać świadków, tak by wezwanie ich do sądu było możliwe.
Świadkami nie mogą być:
- osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń
- wojskowi i urzędnicy nie zwolnieni od zachowania tajemnicy służbowej, jeżeli ich zeznanie miałoby być połączone z jej naruszeniem
- przedstawiciele ustawowi stron oraz osoby, które mogą być przesłuchane w charakterze strony jako organy osoby prawnej lub innej organizacji mającej zdolność sądową
- współuczestnicy jednolici
Przy czym należy pamiętać, że zeznań mogą odmówić:
- małżonkowie stron
- wstępni
- zstępni
- rodzeństwo
- powinowaci
- osoby pozostające ze stronami w stosunku przysposobienia
Inne dowody
Do rozstrzygnięcia sprawy może zostać przeprowadzony dowód z opinii biegłego (grafologa, lekarza, psychiatry), a także oględziny (nieruchomości), badanie materiału biologicznego (badania krwi, DNA), eksperyment sądowy.
W świetle rozwoju techniki pojawiają się inne metody dowodzenia, jak na przykład dowód z:
- filmu
- fotografii
- płyt lub taśm dźwiękowych
- wydruk z komputera
- sms