Jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej.
Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.
Czym jest władza rodzicielska?
Władza rodzicielska są to zarówno prawa, jak i obowiązki rodziców względem dzieci poniżej 18 roku życia.
Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.
Dziecko pozostające pod władzą rodzicielską winno rodzicom posłuszeństwo, a w sprawach, w których może samodzielnie podejmować decyzje i składać oświadczenia woli, powinno wysłuchać opinii i zaleceń rodziców formułowanych dla jego dobra.
Władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny.
Rodzice przed powzięciem decyzji w ważniejszych sprawach dotyczących osoby lub majątku dziecka powinni je wysłuchać, jeżeli rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości dziecka na to
pozwala, oraz uwzględnić w miarę możliwości jego rozsądne życzenia.
Zagrożenie dobra dziecka
Sąd podejmuje decyzję o odebraniu praw rodzicielskich, jeżeli dobro dziecko jest zagrożone. Trwałą przeszkodą w wykonywaniu władzy rodzicielskiej może być:
- nieuleczalna choroba rodzica
- poważne i widoczne zaniedbywanie obowiązków względem dziecka
- nadużywanie władzy rodzicielskiej
Przy czym należy pamiętać, że sąd odbiera rodzicowi/rodzicom władzę rodzicielską tylko wtedy, gdy wcześniej zastosowane środki nie przyniosły poprawy w sytuacji dziecka. Jeśli prawa rodzicielskie zostaną odebrane jednemu z rodziców, władza przysługuje drugiemu. W sytuacji odebrania władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, dla dziecka ustanawia się opiekę prawną.