Obowiązek alimentacyjny wiąże się z koniecznością dostarczania niezbędnych środków utrzymania czy wychowania osobie, która nie jest ich w stanie samodzielnie zdobyć. Kiedy żądać podwyższenia lub obniżenia wysokości alimentów?
Wysokość alimentów jest uzależniona przede wszystkim od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej i jednocześnie możliwości zobowiązanego. Trzeba przy tym podkreślić, że na środki utrzymania składają się nie tylko podstawowe potrzeby, które związane są z wyżywieniem czy zapewnieniem mieszkania, ale również środki, które przeznaczane są na potrzeby kulturalne czy rozrywkowe. Te drugie to tak zwane usprawiedliwione potrzeby. Te aspekty dotyczą przede wszystkim dzieci, były małżonek, który od drugiego dochodzi świadczeń alimentacyjnych musi bowiem wykazać, że popadł w niedostatek – nie jest w stanie samodzielnie zapewnić sobie minimum egzystencji.
Zmiana sytuacji życiowej
Kiedy można dochodzić zmiany wysokości alimentów przez ich podwyższenie lub obniżenie? Dotyczy to przede wszystkim sytuacji, w której dochodzi do zmiany sytuacji życiowej. Jeżeli więc osoba, która jest zobowiązana do wypłacania alimentów straci pracę lub założy nową rodzinę, może wnieść do sądu pozew o obniżenie alimentów. Mowa tu jednak wyłącznie o niezawinionej przez zobowiązanego utracie zatrudnienia. Innymi powodami, które mogą wpłynąć na obniżenie wysokości alimentów są:
- ciężka choroba zobowiązanego,
- utrata majątku w wyniku pożaru lub powodzi,
- nowe zobowiązania.
O podwyższenie najczęściej wnioskuje strona, która pobiera świadczenie. Dobrym przykładem sytuacji, w której potrzeby mogą wzrosnąć, jest choćby pojawienie się choroby. W przypadku, gdy alimenty przeznaczone są dla dziecka, przyczyny uzasadniające wystąpienie z takim powództwem mogą dotyczyć:
- rozpoczęcia przez niego obowiązku szkolnego (dodatkowe wydatki związane z koniecznością nabycia choćby podręczników),
- konieczność opłacania dodatkowych zajęć pozaszkolnych.
Solidne dowody
Niezależnie od tego, czy strona jest zainteresowana podwyższeniem, czy obniżeniem wysokości świadczenia alimentacyjnego, istotne jest, aby złożony pozew został podparty solidnymi dowodami. W przypadku starania się o alimenty na dziecko ważne jest, aby udokumentować wydatki. Dokładne wyliczenia powinny być przy tym podparte fakturami lub rachunkami. Ważne jest przy tym, aby nie wliczać do zestawienia kosztów, które rodzic lub opiekun ponosi z tytułu wspólnego zamieszkiwania z dzieckiem (na przykład opłaty za energię elektryczną).