Jedną z możliwości przyjęcia spadku jest jego przyjęcie wprost. Takie działanie niesie za sobą określone skutki prawne. Kto i w jakich terminach może złożyć stosowne oświadczenie w tej kwestii? Co warto wiedzieć o przyjęciu spadku wprost?
Spadkobierca nabywa spadek zawsze z mocy prawa i to z chwilą śmierci spadkodawcy. Inaczej mówiąc, nabycie dóbr materialnych i niematerialnych, które pozostawił po sobie zmarły nie jest zależne od złożenia oświadczenia. Z drugiej strony, z uwagi na późniejsze następstwa prawne, spadkobierca ma możliwość złożenia stosownego oświadczenia, które dotyczy właśnie przyjęcia spadku. Mowa tu o tym, że może on złożyć odpowiednio:
- oświadczenie o przyjęciu spadku wprost – w takim wypadku będzie ponosił pełną odpowiedzialność również za długi spadkowe,
- oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza – wówczas spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe, ale tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu spadku,
- oświadczenie o odrzuceniu spadku – uznaje się w takiej sytuacji, że spadkobierca nie dożył chwili otwarcia spadku.
Trzeba zatem wskazać, że jednym z podstawowych skutków, które wiążą się z przyjęciem spadku wprost jest pełna odpowiedzialność za długi spadkowe.
Ochrona wierzycieli
Warto zauważyć, że oświadczenie o przyjęciu spadku wprost jest ważne z punktu widzenia wierzycieli osoby zmarłej. Oznacza to bowiem, że spadkobierca ponosi pełną odpowiedzialność za długi spadkowe. Z drugiej strony trzeba pamiętać, że niekiedy skorzystanie przez wierzycieli z nieograniczonej odpowiedzialności za długi spadkowe będzie nadużyciem. Dzieje się tak dlatego, że takie działanie może narazić spadkobiercę na dotkliwe straty.
Kto i kiedy składa oświadczenie?
Oświadczenia o przyjęciu spadku wprost nie może złożyć każdy. Osoba taka musi mieć przede wszystkim pełną zdolność do czynności prawnych. W przeciwnym wypadku złożenie takiego oświadczenia będzie spoczywało na barkach przedstawiciela ustawowego małoletniego. Aby takie było jednak skuteczne, niezbędna będzie zgoda sądu opiekuńczego.
Oświadczenia nie trzeba składać osobiście, może zrobić to pełnomocnik osoby zainteresowanej. Pełnomocnictwo do oświadczenia o przyjęciu spadku wprost wymaga przy tym formy pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym.
Ważne terminy
Gdy mowa o złożeniu oświadczenia o przyjęciu spadku wprost należy pamiętać o terminach. Zgodnie z przepisami takie oświadczenie może być złożone w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania do spadku. Warto przy tym wiedzieć, że ten termin to tak zwany termin zawity. Oznacza to, że po jego upływie nie ma możliwości złożenia oświadczenia.