Każdemu oskarżonemu przysługuje możliwość skorzystania z instytucji dobrowolnego poddania się karze. Taka procedura nie tylko skraca czas postępowania, ale również pozwala na uzyskanie łagodniejszej kary. Kiedy warto skorzystać z dobrowolnego poddania się karze?
Warto wskazać, że z instytucji dobrowolnego poddania się karze każdy zainteresowany skorzystać może zarówno na etapie postępowania przygotowawczego, jak i na etapie prowadzenia rozprawy. Pierwsza kwestia uregulowana jest w art. 335 § 1 Kodeksu postępowania karnego: „Prokurator może umieścić w akcie oskarżenia wniosek o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kary lub środka karnego za występek zagrożony karą nieprzekraczającą 10 lat pozbawienia wolności bez przeprowadzenia rozprawy, jeżeli okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości, a postawa oskarżonego wskazuje, że cele postępowania zostaną osiągnięte”. Drugi przypadek uregulowany jest w art. 387 Kodeksu postępowania karnego: „Do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej oskarżony, któremu zarzucono występek, może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenia mu określonej kary lub środka karnego bez przeprowadzania postępowania dowodowego […]”.
Kiedy składać wniosek?
Warto zaznaczyć, że wniosek o dobrowolne poddanie się karze może być złożony przez zainteresowaną stronę w niemal każdej sprawie. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, w której oskarżonemu zarzuca się zbrodnię. Inaczej mówiąc, z instytucji tej skorzystać mogą ci wszyscy, którzy oskarżeni zostali o występek. Warto przy tym pamiętać, że konieczne jest złożenie pisemnego wniosku lub ustnego oświadczenia bezpośrednio do protokołu.
Warunki konieczne
Złożenie wniosku o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności jest ograniczone kilkoma warunkami. Przede wszystkim oskarżony musi popełnić sam występek. Ponadto, na takie dobrowolne poddanie się odpowiedzialności zgodzić musi się zarówno prokurator, jak i sam pokrzywdzony. W prawie przyjmuje się, że zgoda ta wyrażana jest wówczas, gdy strona nie składa sprzeciwu. Z drugiej strony oskarżony musi być świadom tego, że ostateczną decyzję zawsze podejmuje sąd.
Kiedy rozprawa?
Sąd może uwzględnić wniosek oskarżonego tylko w niektórych sytuacjach. Mowa tu o tym, że okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości, zaś sam oskarżony przyznaje się do winy. Warto zauważyć, że w przypadku, gdy występują jakikolwiek wątpliwości do do rodzaju lub stopnia winy oskarżonego, sąd nakazać musi przeprowadzenie postępowania dowodowego, zatem i rozprawy w normalnym trybie. Inną możliwością jest też uznanie przez sąd wniosku oskarżonego pod warunkiem dokonania w piśmie odkreślonych zmian.
Prawie same korzyści
Z punktu widzenia interesów stron biorących udział w postępowaniu, instytucja dobrowolnego poddania się karze przez oskarżonego jest korzystna. Mowa tu zarówno o kosztach samego postępowania, jak również skróceniu jego czasu. Osoba pokrzywdzona może liczyć na szybkie zaspokojenie swoich roszczeń, oskarżony zaś na preferencyjną karę w stosunku do tej, którą otrzymałby przy przeprowadzeniu postępowania dowodowego i rozprawy.