Czego dotyczy władza rodzicielska?
Ze względu na to, że dziecko do ukończenia pełnoletności nie jest w stanie samo decydować o sobie, jest nieporadne i potrzebuje wychowania, dbałości o jego zdrowie, dorastania w poczuciu bezpieczeństwa oraz ochrony przed złym wpływem nieodpowiedniego otoczenia, od momentu jego narodzin pozostaje pod władzą rodzicielską.
Wobec powyższego władza rodzicielska jest katalogiem uprawnień i obowiązków rodziców względem dziecka, aż do ukończenia przez nie pełnoletności.
Każda dysfunkcja na jakiejkolwiek płaszczyźnie dotyczącej sprawowania władzy rodzicielskiej, o których wskazuje Kodeks rodzinny i opiekuńczy może być przesłanką do ograniczenia, zawieszenia lub pozbawienia władzy rodzicielskiej.
Jeśli chodzi o pozbawienie władzy rodzicielskiej jest ono najsurowszą ingerencją organów państwa odnoszącą się do sprawowania obowiązków i praw rodziców względem dziecka. Oprócz pozbawienia władzy rodzicielskiej sąd może orzec zawieszenie jej lub ograniczenie.
W każdym przypadku chodzi zawsze o dobro i ochronę dziecka.
Jaka jest różnica pomiędzy ograniczeniem a zawieszeniem władzy rodzicielskiej
Różnica pomiędzy ograniczeniem a zawieszeniem władzy rodzicielskiej tkwi przede wszystkim w przyczynach. Wygląda to następująco:
- w przypadku ograniczenia główną przyczyną jest zagrożenie dobra dziecka
- w przypadku zawieszenia głównie chodzi o ochronę dziecka
Zawieszenie władzy rodzicielskiej dotyczy bowiem głównie poniższych sytuacji:
- wyjazdu rodzica za granicę
- leczenia szpitalnego bądź rehabilitacji
- krótkotrwałego pobytu w zakładzie karnym
Według Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jest to przemijająca przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej przez rodziców. Jej charakter przemawia za tym, że rodzice mogą być w przyszłości w stanie wykonywać władzę rodzicielską, a sąd ma obowiązek uchylić orzeczenie o zawieszeniu władzy rodzicielskiej, gdy przyczyna zawieszenia odpadnie.
Zawieszenie władzy rodzicielskiej zawsze wymaga ustanowienia opieki prawnej, choć nie pozbawia władzy rodzicielskiej.
W przypadku ograniczenia władzy rodzicielskiej, mamy do czynienia z poniższymi sytuacjami:
- trwałą przeszkodą w jej wykonywaniu
- nadużywanie władzy rodzicielskiej
- rażące zaniedbywanie obowiązków rodzicielskich względem dziecka
Przy czym pierwsza przyczyna nie musi wskazywać winy rodziców, dwie następne zawierają ją natomiast częściowo lub w pełni.
Wniosek o przywrócenie władzy rodzicielskiej
W każdym z dwóch powyższych przypadków istnieje możliwość przywrócenia rodzicom pełnej lub częściowej władzy rodzicielskiej. W tym celu składa się stosowny wniosek w sądzie rejonowym, w wydziale rodzinnym i nieletnich.