Pozew zbiorowy to inicjatywa grupy co najmniej dziesięciu osób, które łączy udział w sprawie sądowej przeciwko jednej osobie czy instytucji.
Jak złożyć pozew zbiorowy?
Złożenie pozwu zbiorowego jest w Polsce możliwe na mocy ustawy z 17 grudnia 2009 roku. Ideą takiej inicjatywy jest umożliwienie grupie osób, najczęściej konsumentom skierowanie do sądu sprawy, której rozpatrywanie w trybie jednostkowym byłoby nie opłacalne, ponieważ koszty postępowania znacznie przewyższałyby przewidywane zyski, otrzymane na przykład z tytułu odszkodowania. Ponadto, biorąc pod uwagę fakt, że ideą składania pozwów w sporach konsumenckich jest chęć napiętnowania niewłaściwych praktyk oraz dotkliwe ukaranie nieuczciwego przedsiębiorcy, konieczność wypłaty jednorazowo wysokiego świadczenia dużej grupie osób z pewnością będzie dużo bardziej odczuwalne niż wypłacanie pojedynczych odszkodowań na przestrzeni wielu lat.
Kiedy nie można złożyć pozwu zbiorowego?
Nie we wszystkich sprawach można pozew zbiorowy złożyć. Najważniejszym kryterium, a zarazem podstawą idei pozwu zbiorowego jest fakt występowania między powodami związków z jedną konkretną sprawą, która rozstrzygana będzie w jednym postępowaniu sądowym. Nie ma możliwości, aby pozew zbiorowy złożyły wspólnie osoby, których sprawy dotyczą odrębnych przypadków, ale chciałyby one mimo wszystko zaoszczędzić na wydatkach związanych z kosztami sądowymi.
Pozew zbiorowy – kiedy można złożyć?
W żargonie prawniczym podstawa pozwu zbiorowego określana jest jako „tożsamość przedmiotu sprawy” czyli fakt, że roszczenie danej grupy osób zasadza się na tej samej przesłance – szkodzie, która miała miejsce w tych samych okolicznościach. Przykładem takich sytuacji są wypadki komunikacyjne z udziałem dużej ilości ofiar, jak również sytuacje, w których grupa osób wyjeżdżających na wakacje zostanie oszukana przez nieuczciwego przewoźnika czy biuro podróży.
Należy pamiętać, że pozew zbiorowy w Polsce można złożyć jedynie w przypadku naruszenia praw konsumenta oraz w związku z użyciem produktów niebezpiecznych i powstałymi w wyniku takiej działalności szkodami, jak również w sytuacji zaistnienia czynów niedozwolonych.
Udział w postępowaniu zbiorowym jest dobrowolny. Osoba poszkodowana zawsze ma wybór – może dochodzić swoich praw w postępowaniu indywidualnym, jeśli uzna tylko, że sposób ten będzie dla niej bardziej korzystny. Dodatkowo, od decyzji o uczestnictwie w pozwie zbiorowym można w każdej chwili odstąpić, co nie powoduje utraty możliwości założenia sprawy w trybie jednostkowym.