Aby skazany i odbywający karę pozbawienia wolności mógł skorzystać z tytułowej instytucji, musi złożyć do sądu wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Podlega on opłacie w wysokości 80 zł. Skazany nie musi składać wniosku osobiście, może to zrobić również ustanowiony obrońca.
Kiedy odroczenie może mieć miejsce?
Sąd odracza wykonanie kary pozbawienia wolności w dwóch wypadkach:
- choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby uniemożliwiającej wykonywanie tej kary do czasu ustania przeszkody. Przy czym za ciężką chorobę uznaje się taki stan skazanego, w którym umieszczenie go w zakładzie karnym może zagrażać życiu lub spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo. Istotne jest więc dołączenie do wniosku stosownych dowodów w postaci dokumentacji lekarskiej.
- jeżeli natychmiastowe wykonanie tej kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Przy czym za zbyt ciężkie skutki uważa się sytuację, w której osadzenie skazanego w więzieniu powoduje oczywiste, rażące i niesprawiedliwe pogorszenie sytuacji zdrowotnej, ekonomicznej, osobistej skazanego lub jego rodziny. Ponadto pogorszenie to mogłoby spowodować stałe i nieodwracalne zmiany na szkodę skazanego lub jego rodziny (choroba lub inwalidztwo).
Skazany może powoływać się również na konieczność:
- niezbędnej pomocy w prowadzeniu gospodarstwa rolnego
- zapewnienia utrzymania rodzinie
- potrzebę ukończenia szkoły
- różne zdarzenia losowe
Okres odroczenia wykonywania kary pozbawienia wolności
Sąd może udzielić odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności w wymiarze do roku. Może ono być udzielone kilkakrotnie, jednakże łączny okres odroczenia nie może przekroczyć jednego roku. W stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem sąd może odroczyć wykonanie kary na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka.
Jeżeli odroczenie wykonania kary nieprzekraczającej roku pozbawienia wolności trwało przez okres co najmniej jednego roku – sąd może warunkowo zawiesić wykonanie tej kary. W tym celu należy złożyć wniosek o zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności, który jest wolny od opłat.
Obowiązki osoby odroczonej od wykonywania kary pozbawienia wolności
Sąd może zobowiązać skazanego do:
- podjęcia starań o znalezienie pracy zarobkowej
- zgłaszania się do wskazanej jednostki Policji w określonych odstępach czasu
- poddania się odpowiedniemu leczeniu lub rehabilitacji
- uczestnictwa w programach korekcyjno-edukacyjnych