Gdy małżonkowie mają małoletnie dzieci, sąd w wyroku orzekającym rozwód rozstrzyga o władzy rodzicielskiej, jak również o kontaktach dziecka z rodzicami. Ustalenie kontaktów z dzieckiem dokonywane jest przez sąd na wniosek rodziców, który może wpłynąć do sądu także po ogłoszeniu wyroku rozwodowego. Sąd rozstrzyga tę kwestię po wysłuchaniu stron na osobnym posiedzeniu. Jeśli rodzice małoletnich dzieci nie żyją w formalnym związku lub są małżeństwem żyjącym oddzielnie, ale nie toczy się sprawa o rozwód, wniosek o ustalenie kontaktów z dzieckiem mogą złożyć w sądzie rodzinnym.
Ustalenie kontaktów z dzieckiem – co warto wiedzieć?
Sądem właściwym do rozpoznania spraw dotyczących kontaktów jest Sąd Rejonowy, w którego okręgu dziecko ma swoje miejsce zamieszkania. W przypadku braku miejsca zamieszkania dziecka wniosek należy złożyć do sądu, w okręgu którego ono przebywa. Wniosek musi zawierać szczegółowy opis oczekiwanych kontaktów. Co ważniejsze, harmonogram spotkań i opieki powinien być zaplanowany zgodnie z potrzebami dziecka oraz każdego z jego rodziców. Bardzo istotne jest też to, aby ustalony harmonogram był przestrzegany przez rodziców ze względu na dobro dziecka.
Ograniczenie kontaktów z dzieckiem przez sąd
W niektórych przypadkach sąd uwzględniając dobro dziecka, może ograniczyć utrzymywanie kontaktów z dzieckiem lub ich zakazać. Sąd opiekuńczy może:
- zakazać spotykania się z dzieckiem,
- zakazać zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu,
- zezwolić na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd,
- ograniczyć kontakt do określonych sposobów porozumiewania się na odległość,
- zakazać porozumiewania się na odległość.
Czym dokładnie są „kontakty z dzieckiem”?
O „kontaktach” mówi się w ramach spotkań z dzieckiem osób uprawnionych. Oprócz drugiego rodzica prawo do takich spotkań ma także rodzeństwo dziecka, dziadkowie, osoby, które przez dłuższy czas opiekowały się dzieckiem. Sąd może te „kontakty” ustalić w różny sposób. Mogą to być bowiem:
- kontakty z małoletnimi bez obecności osoby wykonującej wyłączną władzę rodzicielską,
- odwiedziny osoby uprawnionej w miejscu zamieszkania dziecka lub poza nim,
- odbieranie dziecka ze szkoły, przedszkola oraz innej placówki oświatowej,
- spędzanie czasu z dzieckiem,
- utrzymywanie korespondencji,
- porozumiewanie się za pomocą sms, telefon, skype czy mail.
Poza tym sąd może dokładnie ustalić kwestie kontaktów w poszczególnych okresach świąt: Bożego Narodzenia, Wielkanocy, wakacji, ferii zimowych, urodzin, imienin oraz innych okolicznościowych świąt.
Ustalenie kontaktów z dzieckiem – co zrobić, gdy drugi rodzic uporczywie je utrudnia?
W powyższym przypadku istnieje możliwość zagrożenia karą pieniężną. Sąd może nakazać zapłatę oznaczoną sumę za każde naruszenie ustaleń. Wysokość kary finansowej jest uzależniona od sytuacji majątkowej osoby, na którą kara ma być nałożona, jak również od ilości i rodzaju naruszeń.
Wniosek o ustalenie kontaktów z dzieckiem oraz koszt
W powyższym wniosku musi znaleźć się imię, nazwisko, adres oraz PESEL osoby składającej wniosek. Poza tym muszą znaleźć się we wniosku również dane osobowe pozostałych uczestników postępowania, czyli drugiego rodzica oraz małoletnich dzieci. Potrzebne są również akty urodzenia dzieci. We wniosku powinien znaleźć się dokładny harmonogram spotkań. Opłata za ustalenie kontaktów z dzieckiem jest stała i wynosi 40 złotych.
Zabezpieczenie kontaktów na czas trwania postępowania
Od złożenia wniosku o ustalenie kontaktów z dzieckiem do wydania prawomocnego orzeczenia zwykle upływa sporo czasu. Rodzic w czasie trwania sprawy sądowej może złożyć wniosek o ustalenie zabezpieczenia kontaktów. Może żądać tego rodzic, który jest w stanie uprawdopodobnić roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.