Wgląd do akt sprawy zależny jest od tego, czy są to akta sprawy na etapie postępowania przygotowawczego czy też sądowego. Dostępu do akt sprawy w postępowaniu karnym nie ma każdy. Osoby te są ściśle określone w przepisach postępowania karnego.
Postępowanie przygotowawcze
Postępowanie przygotowawcze określają całkiem inne od postępowania sądowego zasady dostępu do akt sprawy. Różnica spowodowana jest innym charakterem tych dwóch postępowań. Postępowanie przygotowawcze objęte jest bowiem zasadą tajności. Celem tego postępowania jest ustalenie okoliczności sprawy przez gromadzenie materiałów dowodowych. Dlatego nieujawnianie pewnych faktów i informacji ma pozytywny wpływ na działanie śledczych.
Jednakże za zgodą prowadzącego postępowanie przygotowawcze, którym najczęściej jest prokurator lub Policja, wgląd do akt sprawy udostępnia się stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym. Umożliwia się również sporządzanie i wydanie uwierzytelnionych odpisów i kserokopii. W szczególnych przypadkach akta mogą zostać udostępnione również osobom trzecim, również jednak za zgodą prokuratora.
Należy pamiętać, że organ prowadzący postępowanie zawsze kieruje się dobrem postępowania, dlatego też w szczególnych wypadkach może on nie wyrazić zgody na udostępnienie akt sprawy. Osobom uprawnionym do wglądu w akta sprawy przysługuje jednak zażalenie w razie decyzji odmownej.
Aby uzyskać dostęp do akt sprawy w postępowaniu przygotowawczym należy złożyć odpowiedni wniosek do prokuratora.
Postępowanie sądowe
W postępowaniu sądowym cały materiał dowodowy jest już zgromadzony i zabezpieczony w toku postępowania przygotowawczego, dlatego osoby uprawnione do wglądu w akta sprawy nie dotykają większe ograniczenia. Są nimi:
- strony, czyli oskarżyciel i oskarżony
- pełnomocnicy i przedstawiciele ustawowi
- obrońcy